به ­رغم تبیین حق­های فرهنگی ذیل مباحث حقوق بشر، به جهت تکیه بر ابعاد مادی وجود انسان در تعریف آن، شاهد عدم توجه به شناسایی این حقوق در قالب ابعاد معنوی انسان هستیم. این در حالی است که با توجه به ارتباط وثیق حق­های فرهنگی با مفهوم «فرهنگ پیشرو»، ضروری است تا ابعاد دیگری از این حقوق در حوزۀ اعتقادات، ارزش­ها و رفتارها مورد شناسایی قرار گیرد. از این منظر و با نگرش حقوقی، نهاد مسجد به عنوان یکی از مصادیق در گستره حق­های فرهنگی، مورد واکای قرار گرفت. در این رویکرد این سؤال مطرح شد که مسجد به مثابه «حق فرهنگی» چگونه قابل تعریف است؟ بر مبنای اسناد بالادستی در نظام جمهوری اسلامی ایران وظایف حکومت دینی در این عرصه چیست؟ در این مطالعه توصیفی و تحلیلی با استفاده از روش کتابخانه­ای و تحلیل اسناد، چهار سند از اسناد بالادستی در جهت تعیین وظایف دولت در تأمین این حق فرهنگی موردبررسی قرار گرفت. بر اساس یافته­های پژوهش، بر مبنای هدف فرهنگ پیشرو و با توجه به کارکردهای فرهنگی مسجد، نه تنها حق فرهنگی بشر در حوزه اعتقاد، گرایش و رفتار به واسط مسجد تأمین خواهد شد. بلکه این حق خود درنهایت منجر به تأمین حق­های فرهنگی دیگری از قبیل حق بر مذهب و عقیده، حق بر سنت­ها و ... خواهد شد.

هنر نگارگری از بدو پیدایش آمیخته با روایتگری بود و همراه مضامینی مختلف علمی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را ترسیم کرده است. یکی از ادوار درخشان این هنر، دوره حکومت صفویه (907-1136ه. ق) بوده است. در این دوره با حمایت حکومت و دیگر بزرگان جامعه و ایجاد کارگاه ­, های سلطنتی این هنر به اوج شکوفایی رسید. در این میان، با توجه به رویکرد مذهبی حکومت صفوی، مضامین مذهبی و سیاسی تبدیل موضوعات نگارگری گردید. مسئله ­, ای که اینجا می توان مطرح کرد چگونگی انعکاس جایگاه و نقش صاحب منصبان شاخص دوره صفوی در هنر نگارگری این دوره است. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده ­, های منابع کتابخانه ­, ای انجام شده است. یافته ­, های پژوهش حاکی از این است که در این دوره، مناصب دینی نقش مهمی در تحولات فرهنگی و سیاسی از خود به جای گذاشتند و به تبع آن، این امر بر توده ­, های مردمی نیز تأثیر فرهنگی فوق ­, العاده ­, ای داشت. مناصب دینی نقش مهمی در بعد سیاسی و اجتماعی از خود نشان دادند. این تحول در آثار نگارگری برجای مانده از این دوره نیز قابل مشاهده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بازنمایی تجربه زیسته مادران در مهیاسازی فرزندان دختر برای انجام تکالیف عبادی صورت گرفته است. روش: روش تحقیق، پدیدارشناسی است. جامعه آماری، مادرانِ دختران نوجوان شهر قم می­باشند، که از میان ایشان براساس روش نمونه­ گیری هدفمند، سیزده نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب، و برای گردآوری اطلاعات از ایشان از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل یافته­ها از روش کلایزی استفاده شده است. یافته ها: پس از تحلیل و تنظیم نتایج، مولفه ­های مربوط به مهیاسازی دختران برای انجام تکالیف عبادی، در قالب 7 مضمون اصلی و 20 مضمون فرعی مورد اشاره و تبیین قرار گرفته است که مضامین اصلی عبارتند از: بهره­جویی از فضاها و مراسمات مذهبی، بهره­گیری از سرگرمی­ها و ابزارهای کودکانه، استفاده از مشوق­ها، الگودهی و مراقبت بر الگوها، مشارکت طلبی و تکلیف ­سپاری، تعلیم و تمرین، نظارت و اصلاح. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر، پیشنهاد می­شود مادران، سنین کودکی فرزندان­شان را دریابند و تربیت عبادی دختران خویش را به تعویق نیندازند و برای تحقق این مهم، از راهکارهای تجربه شده بهره گیرند تا بعد از سن تکلیف، فرزندان­شان  با سهولت و تعهد بیشتری، پیگیر انجام وظایف عبادی خویش گردند.

از آنجا که خداوند حق داشتن اختیار را به انسان عطا نموده است و اعطای هر حقی مستلزم انجام وظیفه یا وظایفی است، خداوند انسان را ملزم به رعایت نظم و ترتیب در انجام تکالیف شرعی، عبادی و اجتماعی نموده است. حال پرسش این است که منشأ فلسفی این ضرورت و التزام چیست؟ ملاصدرا در فرایند پاسخ به این پرسش که در حوزه حکمت عملی است، در مورد رابطه نظر و عمل نظریة ویژه ای ارائه نمود که بر اساس آن ثابت می شود که منشأ ضرورت الزامات عملی ریشه در حکمت نظری دارد و بر اساس نظام ربانی یا علم عنایی، خداوند که یگانه ناظم هستی است، هرگز بی واسطه و بی ضابطه عمل نمی کند و همانطور که تکوین الهی نظام مند است، تشریع الهی نیز نظام مند بوده و داشتن نظم در انجام دستورات الهی و اعمال عبادی ضرورت دارد. لذا نظام تشریعی تابع نظام تکوینی است، چنانکه نظام تکوینی نیز تابع نظام ربانی است.

دایره ی المعارف جنبش های دینی نوظهور، ویراست پیتر بی کلارک، دیدگاهی به راستی جذاب و معتبر از جنبش های دینی نوظهور در پس زمینه ای جهانی ارائه می کند. این دایره ی المعارف حاوی 428 مقاله از دانشگاهیان برجسته است که نمونه هایی قابل توجه از جنبش های دینی نوظهور در هریک از قاره ها را بررسی می کنند. کلارک به عنوان ویراستار درآمدی عالی با عنوان «ادیان جدید به عنوان پدیده ای جهانی»، «راه نمای منابع مطالعات جُدِن»، و مقاله ای مفید با عنوان «گونه شناسی ادیان جدید» در این دایره ی المعارف گنجانده است. این دایره ی المعارف مرجعی برجسته، تحقیقی، روزآمد، مهم، و ارزش مند برای کتاب خانه های دانشگاهی به شمار می رود. با این حال، این دایره ی المعارف از اشکالات و معایبی رنج می برد: از جمله، وجود تناقضات آشکار در نمایه ها، بروز اغلاط تاریخی، چاپی و غیره در متن آن، و یکی دانستن جُدِن ها با فرقه ها، گروهک ها، و گروه های ضد فرهنگ.

اسلام، بر بنیان عقاید دینی استوار است و زیربنای بعد تربیت دینی، پرورش اعتقادات اصول دین است. تربیت اعتقادی، فرایند آموزش اعتقادات به متربی و مجموعه اقداماتی است که مربی برای شکل‎دهی نظام باورها، اقناع فکری، ایجاد بینش، گرایش و پذیرش قلبی و التزام درونی در متربی، انجام می‎دهد. از این رو، یکی از ساحات تربیت اسلامی، تربیت اعتقادی است. تربیت اعتقادی، وظیفه همه عوامل تربیتی، به ویژه حکومت اسلامی است. این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی به بازخوانی وظایف نظارتی حکومت اسلامی در قبال تربیت اعتقادی شهروندان مسلمان پرداخته و بر اساس روش شناسی فقهی، روشن کرده است که بر حکومت اسلامی واجب است بر امور تربیتی، به ویژه تربیت اعتقادی شهروندان، نظارت داشته باشد. وجوب نظارت حکومت اسلامی، از نوع وجوب عینی و توصلی است. اگر نظارت بر تربیت اعتقادی، مقدماتی لازم داشته باشد، فراهم آوری آن ها بر حکومت اسلامی واجب است. حکومت اسلامی، در امر نظارت، باید عدالت را رعایت کند. چنانچه حکومت با اختیار، وظایف خود را به فرد و یا افراد دیگری مانند سازمان های غیردولتی، تفویض کند، بر حکومت لازم است، افراد و سازمان هایی را که به مسئولیتشان عمل نکرده اند، مورد بازخواست، قرار دهد.

لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

This paper argues that it is not reasonable for a critical rationalist to be a Religious believer in the Abrahamic tradition. The argument is distinctive, in that it takes seriously the critical rationalist view that we should abandon ‘justificationist’ argument. What this means, is that the structure of argument then becomes a matter of offering theories as resolutions of problems, and then judging how they fare in the face of ongoing critical appraisal. The paper surveys issues in several areas, including God and what is good; homosexuality; mysticism; and messianic ideas. It argues that, unless the believer engages in intellectual retreat (something that is unacceptable for the critical rationalist), the problem-situation facing the believer appears to be so daunting that it would be unreasonable for them to hope that they can overcome it.